حضور و سخنرانی سرپرست معاونت اجرایی پژوهشکده زنان در سومین گفتگوی اقلیمی با موضوع زنان و تغییرات اقلیمی (فرصت ها - چالش ها)"

"سومین گفتگوی اقلیمی با موضوع زنان و تغییرات اقلیمی (فرصت ها - چالش ها)" با همکاری انجمن هواشناسی ایران، پژوهشکده زنان دانشگاه الزهرا (س)، دانشگاه خلیج فارس، دانشگاه پیام نور بوشهر و دانشگاه آزاد اسلامی  روز یکشنبه مورخ  22 اسفند ماه 1400  ساعت 17 به صورت مجازی در  سامانه ادوبی کانکت برگزار شد.                       

خانم دکتر صدیقه عباسی، سرپرست معاونت اجرایی پژوهشکده زنان در این نشست با موضوع "ضرورت توانمندسازی زنان در مواجهه با تغییرات اقلیمی" سخنرانی کرد.

 وی بیان نمود: با توجه به مشکلات محیط زیستی پیش آمده برای جوامع مختلف طی دوران گذشته، رویکرد توسعه پایدار مورد توجه اندیشمندان قرار گرفت. در این رویکرد حوزه های اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی همزمان مورد توجه واقع می شود و همانگونه که مستحضرید در توسعه اجتماعی، انسان نقش محوری دارد و زنان هم نیمی از نیروی فعال جامعه محسوب می شوند. بنابراین مشارکت زنان و توسعة پایدار در بعد زیست محیطی یکی از اصول توسعة پایدار، مشارکت عمومی و دسترسی به اطلاعات و عدالت است. درنتیجه زنان باید در برنامه های توسعه از سهم مادی و معنوی همسنگ با نقش خود، برخوردار باشند؛ هم از نظر اشتغال، کسب درآمد و هم احراز مقام های اجتماعی.

توسعه پایدار در کنار همه ارگان ها و شرایط، نیازمند بهره گیری درست و منطقی از نیروی کار زنان به عنوان نیمی از جمعیت پویا در عرصه اجتماع می باشد و هرگونه محدودیت غیرعقلانی در این زمینه بدون تردید موجب لطمه به ساختارهای اقتصادی و کیفیت زندگی مطلوب خواهد شد. تشکل هایی که پیرامون محوریت زنان و با تکیه اولیه بر دانش ها و آگاهی های آنان شکل می گیرد، می تواند در حفاظت از محیط زیست مؤثر باشد، بسیاری از اندیشمندان معتقدند ترویج فرهنگ زیست محیطی در هر جامعه ای عمدتا از طریق زنان آگاه و معتمد به نفس و توانمند میسر است و توانمندسازی زنان گامی بسوی توسعه پایدار است. زیرا انتقال فرهنگ و دانش زیست محیطی به نسل های آینده توسط زنان صورت می گیرد. زنان به دلیل نقش مهمی که در اداره خانه و تربیت کودکان دارند، طبعا"( فرهنگ مصرف را که نقش ویژه ای در اصلاح رفتار زیست محیطی دارد) در خانه و بین افراد خانواده ایجاد می کنند و شکل می دهند.

وی افزود: از طرفی جوامع مختلف با تغییر اقلیم مواجه هستند که به عنوان مانعی برای رسیدن به توسعه پایدار می باشد. بنا به اعلام سازمان ملل متحد در سال 2021 ؛ از دهه 1800، فعالیت‌های انسانی، عمدتاً به دلیل سوزاندن سوخت‌های فسیلی مانند زغال سنگ، نفت و گاز، محرک اصلی تغییرات آب و هوایی بوده است.

تغییرات اقلیمی به صورت مستقیم و غیرمستقیم در زمینه های مختلفی بویژه کشاورزی، گردشگری، انرژی، سلامتی انسان، بهره وری نیروی کار، اشتغال، رشد اقتصادی، افزایش فقر، افزایش مهاجرت و... اثرگذاری اقتصادی قابل توجهی را بر جوامع انسانی تحمیل کرده است. بر اساس گزارش هیئت بین الدولی تغییرات اقلیمی( IPCC ) حدود 80درصد قربانیان تغییرات اقلیمی را زنان تشکیل می دهند. بنابراین بررسی ضرورت ها و موانع توانمندسازی زنان شهری و روستایی برای تاب آوری در برابر تغییرات اقلیمی مهم است.

سرپرست معاونت اجرایی پژوهشکده زنان بیان کرد: در تغییرات اقلیمی زنان مناطق شهری و روستایی، به گونه های مختلفی از این پدیده تأثیر می پذیرند و درجات این آسیب بر حسب ویژگی های فردی، فرهنگی و اجتماعی زنان متفاوت است. افزایش خشونت های جنسی، ازدواج کودکان، پیشگیری از بارداری، آموزش، مرگ و جراحت، نبود زیرساخت ها و امکانات مناسب، آثار اجتماعی از عواقب تغییر اقلیم برای زنان است و در مواجهه با تغییر اقلیم و توانمندسازی زنان ما باید در جامعه به دنبال نهادینه کردن بهبود معاش یا اخلاق کار در زنان باشیم و برای این منظور آموزش دادن مهارت های زندگی به عنوان کاربردی ترین روش آموزش در اولویت برنامه های آموزشی قرار داده شود، برخی از این مهارت ها عبارتند از: "مهارت های فکری، خلاقیت، قابلیت آموزش دیدن حین کار، تعامل اجتماعی و رهبری، کارآفرینی، داشتن انتظارات شغلی معقول، توانایی حل مسئله، داشتن تعهد و اخلاق کار، توانایی یادگیری در مواجهه با حوزه های جدید، مهارت های تصمیم گیری و ارزش گذاری (توانایی رفع تردید)، توانایی برقراری ارتباط و تبادل اطلاعات، قابلیت بررسی و پذیرش عقاید مختلف، مهارت های بنیادین (آشنایی با مدل ها و ساختارها، ماهیت و ملزومات مدل های نظام مند)، مهارت کار با پول (هوش مالی)".

وی افزود: استفاده از تجربه و قابلیت های زنان و توانمند کردن آن ها راه حل های مقابله با تغییرات اقلیمی را کارآمدتر می کند و از بین بردن تبعیض علیه زنان و نابرابری های جنسی از مهم ترین محورها در اجرای برنامه مقابله با تغییرات اقلیمی است. برقراری استقلال مالی و داشتن منبع درآمد بخصوص در زمان خشکسالی و تغییرات آب و هوایی برای زنان، مشارکت زنان در پروژه های تغییر اقلیم در جوامع خود و برقراری عدالت جنسیتی که در آن توانمندی زنان با در نظر گرفتن خصوصیات روحی و جسمی در ارائه مسئولیت به آن ها مدنظر قرار می گیرد.. اگرچه زنان از تغییرات اقلیمی آسیب زیادی می بینند، تأکید محض بر قربانی بودن آن ها موجب انفعال آن ها و نادیده گرفتن توانمندی های آنان می گردد و پیشنهاد می شود با توجه به آسیب هایی که از رهگذر تغییرات اقلیمی متوجه زنان است، برنامه های توانمندسازی آن ها بیش از گذشته مورد توجه قرار گیرد تا زنان از جایگاه قربانی تغییرات اقلیمی به جایگاه کنشگر و تسهیل گر فعالیت های مقابله با تغییرات اقلیمی تغییر موقعیت دهند.