برگزاری نشست مفهوم شناسی خشونت علیه زنان در نظام بین المللی حقوق بشر

نشست " مفهوم شناسی خشونت علیه زنان در نظام بین المللی حقوق بشر" از سلسله نشست های تخصصی با محوریت زن، خانواده و حقوق با ارائه دکتر نیلوفر مقدمی خمامی و با حضور دکتر هدی غفاری به عنوان رئیس نشست، دکتر مریم احمدی نژاد به عنوان دبیر نشست، اعضای هیات علمی پژوهشکده زنان، دانشجویان و... به صورت مجازی و حضوری در سالن دکتر طوبی کرمانی مورخ 21 آبان 1402، ساعت 8-10 برگزار شد.

در ابتدا دکتر مریم احمدی نژاد به عنوان دبیر نشست، توضیح مختصری در خصوص موضوع نشست داد و در ادامه دکتر نیلوفر مقدمی در خصوص "مفهوم شناسی خشونت علیه زنان در نظام بین المللی حقوق بشر" مطالبی ارائه داد:
دکتر مقدمی خمامی در ابتدای بحث بیان نمود خشونت بر پایه جنسیت یکی از انواع رایج و پرتکرار خشونت است که در جوامع مختلف با کم و کیفهای متفاوتی رخ می دهد که سازمان ملل متحد در تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر در سال 1948 به گفتمان دفاع از حقوق بشر رسمیت بخشید و با جلوه گر شدن حقوق فردی در ساحت بین المللی موضوع حمایت از حقوق زنان را نیز مورد توجه قرار داد. همچنین وی، ذکر کرد که از دهه 70 میلادی تلاش های متعددی برای مقابله با خشونت علیه زنان در قالب اسناد بین المللی جهانی و منطقه ای غیر الزام آور و الزام آور به انجام رسیده است که در بطن خود ضمن ارائه تعریف از خشونت علیه زنان، مصادیق مختلف آن را شناسایی شده و راهکارهای مقابله ملی و بین المللی با آن را بیان شده است.
در ادامه بحث دکتر مقدمی خمامی این نکته را مطرح کرد که اعلامیه 1993 مجمع عمومی ملل متحد در زمره این اسناد است که خشونت علیه زنان را در سه بعد جسمی جنسی و ذهنی مورد توجه قرار داده است. همچنین بیان داشتن با فاصله گرفتن از دهه 1970 و کسب تجارب فراوان در عرصه بین المللی هر روز مصادیق نوینی از خشونت علیه زنان توسط نهادهای ملل متحد شناسایی می شود و با وجود این به نظر می‌رسد نظام بین المللی حقوق بشر با ندیده انگاشتن مسئولیت فردی و تفویض مسئولیت اعمال خشونت به دیگری زن رویکردی جانبدارانه و جنسیت زده نسبت به مقوله خشونت علیه زنان دارد.
سپس وی به همه انواع خشونت علیه زنان پرداخت و آنها را تحت سه چارچوب خانواده، جامعه و دولت مطرح نمود. در ادامه بیان کرد یکی از مهم ترین جلوه های اعمال خشونت علیه زنان در دنیای امروز تحمیل استانداردهای زیبایی به زنان در چارچوب سبک زندگی غربی و از طریق رسانه است. سالیانه زنان بسیاری از سراسر جهان تن به اعمال جراحی زیبایی می دهند تا خود را با استانداردهای غیرواقعی موجود تطبیق دهند. گرچه این اعمال جراحی به عنوان انتخاب فردی تلقی می شوند اما نمیتوان از نقش فشار اجتماعی بر روان دختران و زنان برای زیباتر دیده شدن و مورد پذیرش و انتخاب واقع شدن از سوی مردان چشم پوشید. سپس اظهار داشتند علاوه بر خطرات احتمالی انجام این اعمال جراحی زیبایی بسیاری از کارشناسان بر بعد روانی ناشی از انجام این اعمال جراحی تأکید کرده و تصریح نموده اند که ضعف اعتماد بنفس، کمبود عزت نفس، افسردگی، فوبیای حضور در جمع و ... همگی از جمله عوامل و آثار روی آوردن زنان به این اعمال جراحی هستند.
نکته دیگری که ایشان از دیگر مصادیق بارز خشونت علیه زنان مطرح کرد ابزار شی انگاری زنان است. در بسیاری از تبلیغات رسانه ای از جذابیت های زنانه به عنوان عامل محرک و مشوق فروش محصولات استفاده می شود که در این تبلیغات هویت جنسی زنانه هدف قرار گرفته شده و با تن نمایی و عریانی سعی در جذب مشتری دارد این شی انگاری ریشه در نگرش فرادستی مردان و فرودستی زنان دارد که زن را تا حد یک کالا برای مرد تنزل داده و وی را به ملعبه ای در دستان او تقلیل می دهد. در نهایت شدیدترین مصداق شیء انگاری زن را ایشان، تبدیل زن به روسپی و ستاره هرزه نگاری بیان کردند که در محتواهای هرزه نگاری اشکال مختلفی از خشونت جسمی، جنسی و ذهنی علیه زن به عنوان ابزار تمتع جنسی بکار می رود و بازارهای اقتصادی جهان از این طریق ارتزاق می کنند. این در حالی است که نظام بین الملل حقوق بشر تاکنون تنها اشکال اجباری این قبیل اقدامات را جرم انگاری و ممنوع نموده و رضایت فرد در ارتکاب آن را به عنوان عاملی در نادیده انگاشتن خشونت علیه زنان، قلمداد کرده است.
در پایان دکتر مقدمی خمامی این نکته را مطرح کرد به نظر می رسد نقطه کانونی شناسایی خشونت علیه زنان در نظام بین المللی حقوق بشر، نادیده گرفتن اراده، رضایت و انتخاب فردی و تحمیل بار مسئولیت آن بر دوش دیگری است. در واقع نگاه جنسیت زده و همواره قربانی انگار این نظام حقوقی تا جائی است که ابداً زنان را در کسوت عاملان خشونت علیه خویشتن برنمی شمرد و بدین ترتیب آنچه در چارچوب رضایت و اراده فردی رخ می دهد را واجد وصف خشونت بار نمی داند.
در پایان دکتر دکتر هدی غفاری و حاضرین به نقد و بررسی مطالب ارائه شده دکتر مقدمی خمامی پرداختند و وی نیز، پرسش های حاضران و داوران در جلسه پاسخ داد. 

 لینک نشست: https://meeting.alzahra.ac.ir/l7bbs0ecvgjk/